Touching from a distance

Muziek kan een sfeer bepalen. Ooit woonden we een concert bij van Joy Division. Een fameuze band, die maar heel kort heeft bestaan. De bandleden waren maar iets ouder dan wij. In tegenstelling tot veel punkbands in die tijd waren dit extreem keurig uitziende jongens. Vervreemdend keurig. De zanger, Ian Curtis, maakte veel indruk op mij. Vooral de radeloosheid die hij uitstraalde. Het gaf me een onbehaaglijk gevoel. De beklemming die er van dat concert uitging greep me bij de strot. Dat ben ik nooit vergeten. Niet veel later heeft Ian Curtis zich van het leven beroofd. Hij heeft zich verhangen. Dat maakte een enorme indruk. Op een bepaalde manier verraste het me niet met dat beklemmende concert nog in mijn achterhoofd. Aan de andere kant begreep ik het niet. Hij was drieëntwintig met nog een heel leven voor zich. Ik was achttien en ik kon me niet voorstellen dat je niet blij was met het leven.

Het concert dat ik bijwoonde in Vera in Groningen was op 19 januari 1980, vier maanden voordat Ian Curtis op 18 mei 1980 een einde aan zijn leven maakte. Hij verhing zich thuis, aan het wasrek. Hij idealiseerde vanaf zijn tienerjaren idolen zoals Jim Morrison en Janis Joplin, die jong stierven. Hij had een fascinatie voor uniformen en Hitler. Hij was op zijn negentiende al getrouwd met zijn jeugdliefde. Hij was de vader van een dochtertje en in 1980 was zijn huwelijk eigenlijk al op de klippen gelopen. Zijn verhouding met een Belgische vrouw naast het huwelijk kon hij niet hanteren. Daarbij had hij vanaf zijn twintigste zware epileptische aanvallen. De oorzaak van deze aanvallen werd ondanks verschillende onderzoeken nooit achterhaald. Deze wijsheid heb ik opgedaan uit het boek Touching from a Distance, Ian Curtis and Joy Division van Deborah Curtis, zijn weduwe. Het werd in 1995 uitgegeven door Faber and Faber in Londen.

Ik heb het ademloos uitgelezen. Ik herken de sfeer in het boek van de tijd waarin ik volwassen werd. Het was de tijd van punk, sombere muziek en depressieve teksten. Ik vond de muziek en songteksten van Joy Division indringend, poëtisch soms. Maar daar bleef het bij. Ik herkende mezelf er niet in, want ik was achttien en blij met het leven.