Aan het eind van zijn leven vertelt mijn vader het nog een keer: hij is blij met zijn dochters. Hij kwam wat moeilijk uit zijn woorden, maar ik begreep het direct. Ik had het namelijk al ontelbare malen gehoord en mijn hele leven gevoeld. Mijn vader kreeg drie dochters. Er werd hem dan ook vaak gevraagd of hij niet liever ook een zoon had gehad. Nee, dat was niet het geval. NOOIT, verzekerde hij me voor de laatste maal. Wij hebben ons kunnen ontwikkelen zoals we wilden - in vrijheid, aangemoedigd door onze ouders, in een land waar vrouwen en mannen gelijkwaardig zijn.
2 x zoveel rechten
Hoe anders is dat in andere delen van de wereld. Deze week kijk ik naar Onze man bij de Taliban op NPO start. In Afghanistan worden vrouwen onder het Talibanbewind als het ware uitgeveegd. Teruggedrongen binnen de vier muren van het huis, geweerd van opleidingen. Ze mogen niet zonder begeleiding van een man over straat en hebben helemaal geen stem. Letterlijk en figuurlijk onzichtbaar in de samenleving. "Mannen hebben twee keer zoveel rechten als een vrouw in de sharia", vertelt een Taliban, een kenner van de sharia. Waarom? "Zo is het nou eenmaal". Dat je dan beter als jongen kunt worden geboren, geeft hij grif toe. Maar het is zoals het is. Geen discussie en voor vrouwen geen licht aan het einde van de tunnel. "Als dit een aantal jaren duurt, zullen jonge mannen niet anders weten dan dat het zo hoort", aldus een activiste. "Die hebben dan geen ander voorbeeld meer." Het is een schrikbeeld. "Afghanistan is de hel op aarde voor vrouwen" zegt een voormalige mannelijke rechter die de toekomst van zijn dochtertje somber inziet. Voormalig, want er is geen grondwet meer in Afghanistan. De sharia regeert.
Een jonge geschiedenis
Het is een indrukwekkend portret met veel oog en oor voor de verschillende kanten van een verhaal. Thomas Erdbrink stelt eerlijke open vragen die mij aan het denken zetten. Er is veel waar ik me over verwonder. De inperking van vrijheid van vrouwen raakt me. Je ziet het op veel plekken in de wereld: ook in het westen. Er wordt gemorreld aan het (zelfbeschikkings)recht van vrouwen. Sommige van die rechten zijn ook hier nog helemaal niet zo oud. Baas in eigen buik dateert pas uit de jaren 60. Dat was een tijd dat trouwen voor vrouwen nog gelijk stond aan je ontslag krijgen. Ook stond nog in de trouwgelofte dat de vrouw aan de man onderdanig moest zijn. En in ons land hebben vrouwen nog maar ruim honderd jaar stemrecht. Het is goed om je te realiseren dat iets wat we nu heel gewoon vinden ook hier nog een jonge geschiedenis heeft.
Waarom toch dat wegpoetsen van vrouwen uit de samenleving, vraagt Thomas Erdbrink zich af. "Ze weten dat we sterk zijn", zegt een van de jonge vrouwen uit een groep die met gevaar voor eigen leven naar een illegale school gaat. "Daarom zijn ze bang voor ons."
Mijn vader was niet bang voor een sterke vrouw. Hij is er met eentje getrouwd en mijn moeder en hij hebben er alles aan gedaan om van hun dochters ook sterke zelfredzame vrouwen te maken. Ik prijs me gelukkig dat mijn wieg in dit land en dit ouderlijk huis stond.
De illustraties op mijn blog zijn afkomstig van Boomerang Cards. Hier vind je deze.
