Een waardeloos concept

"Dat hele concept dat de een voor de ander doodgaat, dat is knap waardeloos vind je niet?", zeg ik vanmorgen tegen E. Het is nog vroeg en we liggen nog in bed. Het fijne van een zondagochtend is dat je nog even kunt blijven liggen. De tijd dat we echt uit konden slapen ligt alweer een tijdje achter ons. We zijn er na jarenlange training zo aan gewend om vroeg wakker te zijn, dat uitslapen er niet meer bij is, ook al kan het nou wel weer. E. humt bevestigend. Hij doezelt nog een beetje. De aanleiding voor deze bespiegeling is een verdrietig bericht. Niet onverwacht, maar daarom niet minder verdrietig.

Naarmate je ouder wordt, wordt je relatie symbiotischer. Dat zie ik niet alleen bij ons, maar bij meer stellen die langer bij elkaar zijn. De eerste wrijvingen van het samenwonen zijn dan glad gestreken. Het samenwonen gaat op den duur vanzelf. Veel kan ongezegd blijven in deze heerlijke staat van evenwicht. Zo zou het eeuwig kunnen duren. Maar het duurt niet eeuwig. Je weet vanaf het begin dat de kans groot is dat een van beiden overblijft, maar vervolgens moet de ander daarmee leven. En doe dat dan maar eens. Dat lijkt mij geen geringe opgave. Vandaar mijn verzuchting.

"Het is natuurlijk niet de enige betekenisvolle relatie die je hebt, die met je partner", zeg ik. "Dus misschien is het ook een beetje kort door de bocht.""Hm", zegt E. weer. Mijn gedachten gaan verder. Hoe zou het dan moeten? Als je tegelijk overlijdt heb je niet het verdriet om de ander, maar dan hebben anderen van wie je houdt weer dubbel verdriet. En is er dan geen leven meer na de dood van je partner? Natuurlijk wel. Ooit zei iemand me dat hij niet verder wilde leven als zijn vrouw niet meer zou leven. Ik was geschokt. Je relatie is toch niet het enige wat je vreugde in het leven schenkt? Nee toch? Nee, denk ik. Het is niet het enige, maar het is wel de basis. Ik pruttel nog wat na op dit gedachtenspoor, maar ik kom er niet echt uit. Dit vraagstuk ga ik niet op eerste pinksterdag 2013 oplossen. Opstaan dan maar.